Trong cuộc trò chuyện với 555win Login nhân kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN, Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam (từ 2007-2014), Đại sứ Phạm Quang Vinh - người từng trực tiếp tham gia hoạt động trong giai đoạn chuyển mình của ASEAN, đã hé lộ những câu chuyện hậu trường, cùng suy tư về vị thế, vai trò và tương lai của Việt Nam trong một Đông Nam Á đoàn kết và thích ứng.

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Nhìn lại lịch sử từ năm 1995 đến nay, tôi cho rằng việc Việt Nam tham gia và đồng hành cùng ASEAN là một bước chuyển đổi rất lớn - không chỉ đối với Việt Nam, mà còn đối với toàn bộ khu vực Đông Nam Á.

Về bối cảnh, trước hết có thể thấy khu vực Đông Nam Á đã chuyển mình từ trạng thái đối đầu sang hợp tác và cùng nhau xây dựng cộng đồng. Khu vực từng bị chia rẽ, phân cực trong quá khứ, đã trải qua một tiến trình thay đổi rõ rệt.

Thứ hai, sự kiện 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN cũng diễn ra song trùng với chặng đường đổi mới của đất nước. Những đổi mới về 555Win login đăng nhập, cách thức quản lý xã hội, pháp lý, cùng nhiều yếu tố khác đã góp phần tạo nên một Việt Nam ổn định, hội nhập và phát triển, trở thành một phần tích cực trong mạng lưới khu vực và toàn cầu.

Thứ ba, thế giới hậu Chiến tranh Lạnh đã chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt tại khu vực này. Dù không còn hình thái xung đột trực tiếp như trước, các nước lớn ngày càng có mặt sâu rộng hơn, với tính chất cạnh tranh quyết liệt.

Trong bối cảnh đó, việc Việt Nam gia nhập ASEAN, cá nhân tôi cho rằng có các dấu mốc đáng chú ý sau:

Thứ nhất, việc Việt Nam tham gia ASEAN là một quyết sách mang tính chiến lược, xuất phát từ cả phía Việt Nam và ASEAN vào thời điểm đó. Nếu nhớ lại, đã từng có thời kỳ Việt Nam và các nước thành viên đầu tiên của ASEAN ở hai chiến tuyến khác nhau.

Thứ hai, quá trình Việt Nam tham gia ASEAN cũng gắn liền với sự kiến tạo và hình thành một ASEAN mới: từ việc thông qua Hiến chương Liên Hợp Quốc, thông qua ba kế hoạch tổng thể cho đến xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Dưới góc độ Việc Nam, có thể thấy:

Giai đoạn thứ nhất (từ năm 1995 - 2007): Cùng với công cuộc đổi mới, Việt Nam bắt đầu làm quen với ASEAN, làm quen với phương cách làm việc của ASEAN, đồng thời bước từng bước tham gia vào quá trình hội nhập.

Chỉ 3 năm sau khi gia nhập ASEAN, Việt Nam đã lần đầu tiên đảm nhận cương vị Chủ tịch ASEAN, đăng cai Hội nghị Cấp cao ASEAN năm 1998. Hội nghị này để lại dấu ấn với việc thông qua “Chương trình Hành động Hà Nội”, hướng đến thu hẹp khoảng cách phát triển, tạo điều kiện cho các nước thành viên cũ và mới bắt kịp nhau về trình độ phát triển.

Giai đoạn này cũng chứng kiến một ASEAN hoàn thiện cấu trúc 10 quốc gia thành viên khi Lào, Myanmar và Campuchia hoàn tất quá trình gia nhập vào năm 1999; còn Việt Nam thì từng bước hội nhập khu vực và tiến dần hơn ra thế giới (ký Hiệp định song phương về 555win phien bạn Chính Thức với Mỹ vào năm 2001 và tham gia Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vào năm 2006-2007).

Giai đoạn thứ hai (từ năm 2007-2020): Đây là một dấu mốc rất quan trọng đối với Việt Nam trong hành trình tham gia ASEAN, khi chúng ta bắt đầu bắt kịp với các nước ASEAN cả về phát triển lẫn hội nhập.

Đây cũng là giai đoạn Việt Nam không chỉ tham gia, mà còn cùng các nước thành viên kiến tạo và thúc đẩy phát triển một ASEAN mới. Từ năm 2007 - 2010, Việt Nam đã đóng góp vào việc xây dựng tầm nhìn cộng đồng ASEAN với ba trụ cột: chính trị – an ninh, 555Win login đăng nhập và văn hóa – xã hội. Chúng ta cũng là một trong những thành viên tham gia tích cực vào quá trình định hướng, xây dựng và thông qua Hiến chương ASEAN (thông qua năm 2007-2008 và có hiệu lực năm 2008).

Hiến chương ASEAN là văn kiện pháp lý chính thức và quan trọng nhất của ASEAN (trước đó ASEAN chỉ dựa trên Tuyên bố Bangkok 1967). Hiến chương cũng góp phần nâng tầm hoạt động của ASEAN và khẳng định vai trò trung tâm của tổ chức trong cấu trúc khu vực; đồng thời đặt nền móng cho Cộng đồng ASEAN chính thức ra đời vào năm 2015.

Năm 2010 là một dấu mốc đặc biệt khi Việt Nam lần đầu tiên đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN theo Hiến chương ASEAN mới, cùng bộ máy và phương thức điều hành mới của ASEAN. Cũng trong năm 2010, một dấu ấn lớn khác đó là việc ASEAN đã ra quyết định mở rộng Hội nghị Cấp cao Đông Á, lần đầu tiên đưa Nga và Mỹ tham gia cơ chế này.

Một dấu ấn kiến tạo không thể không nhắc đến là năm 2020, khi Việt Nam lần thứ hai đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN với chủ đề: “Gắn kết và Chủ động thích ứng”. Đây cũng là thời điểm đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam đã nhanh chóng chuyển trạng thái từ tổ chức họp trực tiếp sang kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến, và sau đó chủ yếu là trực tuyến. Đây là điều chưa từng có tiền lệ trong ASEAN. Việt Nam đã được đánh giá rất cao vì đã duy trì được vai trò điều hành, điều phối hiệu quả hoạt động của tổ chức trong hoàn cảnh chưa từng có.

Trong khi vẫn tiếp tục thực hiện các chương trình nghị sự, Việt Nam đã dẫn dắt ASEAN vượt qua những thách thức của dịch bệnh, bao gồm: triệu tập các cuộc họp khẩn để triển khai các biện pháp phối hợp giữa các nước, bảo đảm duy trì chuỗi cung ứng; thành lập kho dự trữ về thuốc men và các trang thiết bị y tế, quỹ vaccine; tiếp tục kết nối với bên ngoài nhằm tranh thủ sự trợ giúp quốc tế trong việc ứng phó với đại dịch; và lập kế hoạch phục hồi sau đại dịch.

Cũng trong năm 2020, Việt Nam cùng các nước thành viên khởi động quá trình tổng kết giữa kỳ Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, qua đó đặt nền tảng xây dựng một Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 – hiện nay được gọi là Tầm nhìn ASEAN 2045.

Giai đoạn thứ ba (từ năm 2020 đến nay): khi thế giới đang biến động rất nhiều, ASEAN đặt ra Tầm nhìn 2045 và đòi hỏi khu vực phải phát triển lên một tầm cao mới. Trong giai đoạn này, Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành cùng ASEAN để thích ứng với những biến động sâu sắc của thế giới; nâng cao chất lượng liên kết nội khối; thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực phát triển mới (555win Mobi công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh...); phát huy vai trò trung tâm, độc lập, tự chủ chiến lược để vừa giữ vững vị thế, vừa tranh thủ được các mối quan hệ quốc tế vì hòa bình và phát triển.

Tôi tin rằng, trong giai đoạn thế giới đang chuyển động rất mạnh mẽ với nhiều thách thức như hiện nay, những đóng góp của Việt Nam tại ASEAN vẫn đang tiếp tục theo hướng chủ động, tích cực và ngày càng sâu sắc.

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Nếu nhìn lại, tôi đã có 7 năm rưỡi đảm nhiệm vai trò Trưởng SOM (Senior Oficial Meeting – Hội nghị các quan chức cao cấp) ASEAN Việt Nam từ năm 2007 đến cuối năm 2014. Có thể nói rằng đây là giai đoạn chuyển đổi rất mạnh mẽ của ASEAN, với rất nhiều sự kiện quan trọng mà tôi được trực tiếp tham gia.

Trước hết là câu chuyện xây dựng Hiến chương ASEAN trong giai đoạn 2007-2010. Tôi là một phần trong nhóm đặc trách cấp cao, hỗ trợ các lãnh đạo cấp cao của ASEAN trong quá trình soạn thảo Hiến chương ASEAN; xây dựng 3 kế hoạch tổng thể cho 3 trụ cột: chính trị - an ninh, 555Win login đăng nhập và văn hóa - xã hội; xây dựng Kế hoạch Tổng thể Kết nối ASEAN (ASEAN Connectivity). Tôi cũng tham gia vào quá trình Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN năm 2010, đưa bộ máy mới của ASEAN theo Hiến chương vào vận hành.

Tôi đã có rất nhiều kỷ niệm - cả ở phương diện công việc với tư cách là đại diện quốc gia, lẫn ở phương diện cá nhân, giữa những người bạn, đồng nghiệp cùng làm việc vì một mục tiêu chung.

Tôi còn nhớ rõ, vào năm 2007, một trong những vấn đề gây tranh cãi gay gắt khi xây dựng Hiến chương ASEAN lúc bấy giờ là có nên đưa nội dung về cơ quan nhân quyền vào hay không. Quan điểm giữa các nước thành viên ASEAN khi đó rất khác biệt.

Thậm chí, tại một cuộc họp ở Chiang Mai (Thái Lan), khoảng cuối năm 2007, cuộc thảo luận giữa các bên đã phải dừng giữa chừng do bất đồng quan điểm quá lớn. Chủ nhà Thái Lan khi đó đã chủ động tạm dừng cuộc họp, đề xuất mọi người tạm nghỉ để giảm căng thẳng. Sau đó, chúng tôi được mời thưởng thức món xôi xoài nổi tiếng của Thái Lan và ra bờ sông ở Chiang Mai ngồi nói chuyện với nhau trong bầu không khí cởi mở, thân tình. Chính trong khoảnh khắc đó - khi vượt ra khỏi khuôn khổ nghi thức, vượt qua vai trò đại diện quốc gia, gạt bỏ phần nào những khác biệt, chúng tôi bắt đầu lắng nghe nhau nhiều hơn và dần tìm được tiếng nói chung.

Cuối cùng, chúng tôi còn có thêm những cuộc thảo luận tiếp theo. Nhưng một số nguyên tác đã được thống nhất. Thứ nhất, phải đi từng bước. Thứ hai, ASEAN hoạt động trên nguyên tắc đồng thuận. Thứ ba, từ chính hai nguyên tắc đó, trong quá trình “làm được đến đâu thì nhân lên đến đó”. Sau này, khi có điều kiện và đồng thuận cao hơn thì bổ sung thêm cũng không sao.

Nếu đối chiếu với trong Hiến chương ASEAN hiện nay, tôi vẫn nhớ là Điều 14 đề cập đến cơ quan nhân quyền – nhưng không có tên gọi chính thức. Hiến chương cũng giao cho các Bộ trưởng Ngoại giao nhiệm vụ xây dựng quy chế hoạt động cho cơ quan này. Sau này, các quy chế đã được xây dựng và ban hành, dẫn tới sự ra đời của Cơ quan Liên Chính phủ ASEAN về Nhân quyền (AICHR) – tên chính thức hiện nay.

Đây là một kỷ niệm rất đặc biệt, vì nó thể hiện rõ phương cách làm việc của ASEAN khi xử lý các vấn đề tưởng chừng như không thể đồng thuận. Với cách tiếp cận linh hoạt – kết hợp giữa vai trò đại diện quốc gia và tương tác cá nhân – ASEAN đã tìm được lối ra. Nhờ vậy, đến nay, cơ quan nhân quyền của ASEAN hoạt động ngày càng hiệu quả.

Năm 2010 còn ghi một dấu mốc đáng nhớ khác, khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN. Đây là lần đầu tiên một quốc gia triển khai đầy đủ vai trò Chủ tịch ASEAN theo Hiến chương mới – có hiệu lực từ cuối năm 2009. Trước đó, ASEAN vận hành theo cơ chế luân phiên giữa các Ngoại trưởng từ tháng 7 năm trước đến tháng 7 năm sau. Theo quy định mới, Chủ tịch phải đảm nhiệm trọn năm, từ tháng 1 đến tháng 12.

Lẽ ra, Thái Lan sẽ là quốc gia đầu tiên giữ chức Chủ tịch ASEAN theo cơ chế mới, trong giai đoạn 2008–2009. Tuy nhiên, do tình hình bất ổn nội bộ, Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Thái Lan bị hủy bỏ và vai trò Chủ tịch ASEAN không thể được thực hiện trọn vẹn.

Do vậy, trên thực tế, Việt Nam là quốc gia đầu tiên triển khai đầy đủ vai trò Chủ tịch ASEAN 2010 theo Hiến chương và bộ máy mới. Kể từ đó, một chu kỳ hoạt động ổn định được thiết lập: tháng 1 tổ chức Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao để định hình công tác cả năm; tháng 4-5 là Hội nghị Cấp cao lần thứ nhất; tháng 7-8 là loạt Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao, Kinh tế, 555Win là nhà cái uy tín số 1 ở Việt Nam – Xã hội... và tháng 10-11 là Hội nghị Cấp cao lần hai với các đối tác. Cơ chế này đã được duy trì suốt gần 15 năm qua cho đến nay.

Một câu chuyện quan trọng khác của năm 2010 là việc ASEAN chính thức mời Nga và Mỹ tham gia Cấp cao Đông Á (EAS). Đây là một bước đi không hề dễ dàng, bởi ASEAN không chỉ phải đạt được đồng thuận nội khối, mà còn phải phối hợp chặt chẽ với 6 nước đối tác của EAS khi đó (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand và Ấn Độ) để đạt được sự nhất trí.

Giai đoạn này cũng trùng với thời điểm Mỹ triển khai chiến lược “tái cân bằng” châu Á – Thái Bình Dương, trong khi cạnh tranh Mỹ – Trung cũng ngày càng rõ nét. Vì vậy, không ít lo ngại cho rằng sự tham gia của các cường quốc có thể làm lu mờ tính hợp tác nội khối và vai trò trung tâm của ASEAN. Chính vì vậy, ASEAN đã cân nhắc rất kỹ lưỡng và tiến hành hàng loạt các cuộc tham vấn, trao đổi với các đối tác; cũng như phải tìm được điểm cân bằng: mở rộng nhưng không để bị chia rẽ và vẫn giữ được vai trò trung tâm.

Tôi còn nhớ, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN vào tháng 7/2010, các nước đã đạt được đồng thuận về nguyên tắc và trình đề xuất này lên lãnh đạo cấp cao ASEAN. Đến tháng 10/2010, ASEAN chính thức thông qua việc kết nạp Mỹ và Nga vào EAS. Khi đó, theo sáng kiến của Việt Nam, hai Bộ trưởng Ngoại giao – bà Hillary Clinton của Mỹ và ông Sergei Lavrov của Nga– được mời dự với tư cách khách mời, đại diện cho nguyên thủ quốc gia, chứng kiến lời mời chính thức. Từ năm 2011, Mỹ và Nga trở thành thành viên chính thức của Cấp cao Đông Á.

Cùng với sự kiện đó, năm 2010 cũng ghi nhận một bước tiến quan trọng khác: khởi động cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+). 555Win là nhà cái cá cược hàng đầu Châu Á quốc phòng vốn là lĩnh vực nhạy cảm và việc đưa các nước lớn vào đối thoại quốc phòng càng không dễ dàng.

Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN đã tranh thủ sự ủng hộ của các đối tác, đồng thời nhấn mạnh quan điểm xuyên suốt đó là: ASEAN giữ vai trò trung tâm; ASEAN chủ động trong hợp tác quốc phòng phải dựa trên nguyên tắc hợp tác và xây dựng lòng tin; khai thác những điểm chung có thể hợp tác vì hòa bình và ổn định khu vực.

Khái niệm ADMM+ tuy đã được đề xuất trước đó, nhưng phải đến nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của Việt Nam, cơ chế này mới chính thức được khởi động và triển khai. Đây là một cột mốc quan trọng và cũng là một kỷ niệm rất đáng nhớ trong hành trình làm việc với ASEAN.

Dù có nhiều vấn đề khó khăn, nhưng khi trao đổi giữa những người bạn, họ sẽ tìm cách kiến nghị và đề xuất các giải pháp, góp phần giải quyết những khác biệt lớn.

Đến hôm nay, tôi vẫn giữ liên hệ với nhiều Trưởng SOM ASEAN cùng thời. Dù nhiều người đã nghỉ hưu, họ vẫn là những người có tiếng nói tư vấn quan trọng cho quốc gia mình và cho cả ASEAN.

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Nếu nhìn vào bức tranh khu vực và toàn cầu hiện nay, có thể thấy vô số diễn biến mới đang đặt ra những yêu cầu và thách thức rất lớn đối với ASEAN. Tuy nhiên, theo quan điểm cá nhân của tôi, có 3 vấn đề nổi bật cần đặc biệt lưu tâm.

Thứ nhất là cạnh tranh địa - chính trị. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn đã diễn ra tronggần một thập kỷ qua và ngày càng trở nên sâu sắc. Thách thức đặt ra cho ASEAN là làm sao để vẫn duy trì được tiếng nói riêng, đảm bảo vai trò trung tâm, mà không bị cuốn vào vòng xoáy cạnh tranh giữa các nước lớn.

Thực tế này đang diễn ra hàng ngày, với mức độ phức tạp không ngừng gia tăng. Từ căng thẳng Mỹ - Trung cho đến các điểm nóng xung đột tại Trung Đông hay châu Âu – tất cả đều phản ánh rõ nét sự cọ xát chiến lược giữa các trung tâm quyền lực toàn cầu, và khu vực Đông Nam Á không nằm ngoài tầm ảnh hưởng.

Thứ hai là cạnh tranh về 555Win login đăng nhập. Chúng ta đang chứng kiến sự tái cấu trúc mạnh mẽ của chuỗi cung ứng toàn cầu, sự điều chỉnh thuế quan, và nhiều biện pháp khác đang được triển khai. Những diễn biến này không chỉ tạo ra áp lực cạnh tranh, mà còn buộc các quốc gia, trong đó có các nước ASEAN, phải đưa ra những lựa chọn chiến lược không hề dễ dàng.

Cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung trong lĩnh vực 555Win login đăng nhập là ví dụ điển hình. Đây đều là những đối tác hàng đầu của ASEAN, do đó, việc duy trì quan hệ cân bằng, bảo vệ lợi ích quốc gia và lợi ích chung của khu vực trở thành một bài toán đặc biệt thách thức.

Thứ ba là các vấn đề nội tại trong chính ASEAN. ASEAN đã đi được một chặng đường dài, tạo dựng được nền tảng hội nhập tương đối vững chắc, kết nối 555Win login đăng nhập hiệu quả với khu vực và thế giới. Nhưng giờ đây, yêu cầu đặt ra là phải "nâng cấp" sự hội nhập đó, không chỉ về quy mô mà còn về chất lượng và chiều sâu.

Trong toàn bộ những vấn đề kể trên - từ địa chính trị, 555Win login đăng nhập đến nội khối, thách thức luôn đan xen với cơ hội. Do vậy, ASEAN cần chú ý đến 2 điểm lợi thế sau:

Một là, dù cạnh tranh địa - chính trị và 555Win login đăng nhập toàn cầu diễn ra ngày càng gay gắt, Đông Nam Á và châu Á – Thái Bình Dương vẫn được đánh giá là khu vực phát triển năng động. Chủ nghĩa đa phương, hợp tác liên khu vực và thuận lợi hóa 555win phien bạn Chính Thức tại đây vẫn được đề cao – trái ngược với xu hướng bảo hộ và phản toàn cầu hóa ở nhiều nơi khác. Đây là nền tảng quan trọng giúp ASEAN tiếp tục phát triển.

Hai là, khu vực đang ngày càng phát triển năng động và thu hút nhiều sự quan tâm của các đối tác lớn. Điều này đặt ra cho ASEAN những cơ hội rất lớn để tranh thủ đón đầu các làn sóng chuyển đổi quan trọng - đặc biệt là chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo.

Vậy chúng ta cần đặt ra câu hỏi vai trò của ASEAN trong bối cảnh hiện nay là gì? Trước hết, ASEAN là tổ chức duy nhất trong khu vực có thể thiết lập và duy trì các thiết chế liên kết, không chỉ trong nội bộ mà còn với các đối tác then chốt toàn cầu.

Bên cạnh khuôn khổ ASEAN nội khối, chúng ta còn có các cơ chế như ASEAN+1, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), ADMM+... Những khuôn khổ này cho phép ASEAN chủ độngxây dựng chương trình nghị sự, đề xuất sáng kiến, trao đổi và điều phối hợp tác với các nước lớn – như Mỹ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, châu Âu.

Thứ hai, dù vẫn có ý kiến phàn nàn, song không thể phủ nhận rằng ASEAN vẫn là tổ chức duy nhất được thế giới và khu vực công nhận có vai trò trung tâm. Tuy nhiên, vai trò trung tâm ở đây không có nghĩa là “muốn làm gì cũng được”, mà là chính là ở khả năng kết nối, xây dựng chương trình hành động chung, và tạo ra tiếng nói được lắng nghe.

Thứ ba, ASEAN cần nhanh chóng nắm bắt cơ hội để chuyển đổi mô hình phát triển, đặc biệt là phát triển dựa trên chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo. Nếu không làm được điều này, khu vực sẽ có nguy cơ bị tụt lại phía sau.

Cuối cùng, đối diện với vấn đề nội khối, hay các thách thức an ninh phi truyền thống (biến đổi khí hậu, nước biển dâng, tội phạm xuyên quốc gia…), ASEAN buộc phải nỗ lực hơn gấp nhiều lần để tăng cường năng lực để đối phó hiệu quả

Tóm lại, dù bối cảnh khu vực và thế giới còn nhiều khó khăn, ASEAN vẫn là tổ chức duy nhất có khả năng tạo ra tiếng nói chung và ảnh hưởng tích cực. Với những thiết chế sẵn có, vai trò kết nối đã được thừa nhận và khả năng thúc đẩy hợp tác đa phương, ASEAN vẫn giữ một vị trí rất quan trọng trong cấu trúc khu vực hiện nay.

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Trên thực tế, ASEAN đã bắt đầu xác định tầm nhìn về Cộng đồng kể từ thời điểm xây dựng Hiến chương ASEAN và sau đó chính thức thành lập Cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Ban đầu, ASEAN định hướng mốc thời gian thành lập Cộng đồng ASEAN là năm 2020. Song, dưới sự thúc đẩy mạnh mẽ của Malaysia khi nước này giữ vai trò Chủ tịch ASEAN, ASEAN đã rút ngắn thời gian và đạt được mục tiêu vào năm 2015.

Kể từ khi chính thức thành lập Cộng đồng ASEAN, tất cả các chương trình và kế hoạch hành động trong khuôn khổ Hiến chương ASEAN, cũng như các tài liệu định hướng phát triển của Cộng đồng, đều nhấn mạnh và yêu cầu đặt người dân làm trung tâm, lấy người dân làm chủ thể. Vì vậy, yếu tố “hướng tới người dân” luôn được đưa vào mọi quyết sách của ASEAN.

Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy, có những việc ASEAN đã làm được nhưng “người dân không biết đến” và cũng có những điều ASEAN muốn thúc đẩy nhưng chưa thực sự lan tỏa được tới cộng đồng. Điều trọng nhất mà ASEAN đạt được là tạo dựng một môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác trong khu vực – một “chiếc ô” chung để các quốc gia thành viên cùng nhau phát triển. Khi các quốc gia ASEAN hợp lại với nhau, tổng thể đó trở thành một động lực rất lớn giúp từng quốc gia thành viên phát triển tốt hơn.

Những thành quả hợp tác của ASEAN không chỉ dừng lại ở cấp độ khu vực, mà thực chất đã gắn bó với đời sống hằng ngày của người dân -dù điều này nhiều người chưa nhận thấy. Thông thường, điều người dân dễ cảm nhận nhất đó là việc miễn thị thực giữa các nước trong khu vực.

Vì vậy, tôi cho rằng ASEAN cần làm nhiều hơn nữa để kết nối với người dân. Trước hết, ASEAN cần truyền thông hiệu quả hơn về những gì mình đã và đang làm. Về mặt này, không thể chỉ trông chờ vào các chính phủ. Theo tôi, có hai lực lượng đặc biệt quan trọng, đó là báo chí chính thống và truyền thông xã hội.

Với báo chí, cần thay đổi cách tiếp cận. Đừng chỉ đưa tin về ASEAN như là những hội nghị cấp cao, những quyết sách chính trị, mà hãy kể chuyện ASEAN từ những góc độ gần gũi hơn với người dân hơn – như bản sắc văn hóa, kết nối nhân dân, 555Win login, công ăn việc làm... Những hoạt động như trao giải 555win 500 nhà cái cá cược ASEAN, giải thưởng văn hóa, văn học, hay các chương trình giao lưu thanh niên, hội nhập thị trường lao động… cũng rất đáng được quan tâm và truyền thông rộng rãi. Nói cách khác, những câu chuyện lớn của ASEAN cần được kể cùng với những câu chuyện nhỏ và gần gũi với người dân.

Đối với truyền thông xã hội - một kênh có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trong thời đại số - thông tin về ASEAN cần được cập nhật, lan tỏa trên các nền tảng mạng xã hội một cách gần gũi, dễ hiểu và dễ chia sẻ. Việc này không chỉ cần sự phối hợp trong từng quốc gia, mà còn cần có sự phối hợp ở cấp khu vực. ASEAN cần có những cơ sở dữ liệu phong phú hơn, xây dựng những kênh truyền thông hiện đại, hấp dẫn và gần gũi hơn với người dân. Cùng với đó, các kênh thông tin chính thức của các chính phủ cũng phải thay đổi cách cung cấp thông tin, sao cho truyền thông xã hội có thể khai thác, chia sẻ và khuếch đại hiệu quả hơn.

Yếu tố thứ hai tôi cho rằng rất quan trọng là chương trình 555Win login. Việc phổ cập nội dung về ASEAN vào trong chương trình 555Win login cần được thực hiện một cách thực chất và đồng bộ hơn. ASEAN đã có địnhhướng này, nhưng việc triển khai thực hiện một cách thực chất ở từng quốc gia vẫn còn rất hạn chế.

Cuối cùng câu hỏi đặt ra là: Liệu ASEAN đã làm đủ để hướng tới người dân chưa? Theo tôi, câu trả lời là chưa. Vì vậy, trong các quyết sách sắp tới – đặc biệt là trong hướng tới Cộng đồng ASEAN 2045, các nội dung về việchướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm cần được thể hiện rõ hơn, kết nối rõ ràng hơn giữa cấp quốc gia và cấp khu vực. Chỉ khi nào các kế hoạch quốc gia được lồng ghép hiệu quả vào kế hoạch chung của ASEAN, thì khi đó “bóng dáng” ASEAN mới thực sự hiện diện trong từng quốc gia và từng người dân.

Ngoài ra, những hoạt động tăng cường giao lưu thế hệ trẻ, giao lưu nhân dân và kết nối cộng đồng – ASEAN vẫn đang triển khai, nhưng cần thực hiện mạnh mẽ và hiệu quả hơn nữa.

Đại sứ Phạm Quang Vinh: Việt Nam đã đồng hành cùng ASEAN và là một phần tích cực, chủ động của ASEAN trong suốt 30 năm qua. Nếu theo dõi chặng đường ấy, có thể thấy rằng từ những ngày đầu tiên tham gia và làm quen, Việt Nam đã từng bước trở thành một thành viên chủ động kiến tạo trong ASEAN. Chúng ta không chỉ tham gia mà còn góp phần định hướng, dẫn dắt ASEAN – kể cả trong những thời điểm khó khăn, thách thức gay gắt như giai đoạn đại dịch Covid-19.

Đó là một hành trình không chỉ phản ánh sự phát triển của ASEAN, màà còn khẳng định vai trò ngày càng quan trọng, chủ động và đóng góp thực chất của Việt Nam vào tiến trình kiến tạo ASEAN.

Nếu nhìn về tương lai, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay khi ASEAN đang chuẩn bị bước vào giai đoạn phát triển mới hướng tới Tầm nhìn 2045 – thì Việt Nam tiếp tục có những sáng kiến quan trọng. Trong năm 2024 và 2025, Việt Nam đã tổ chức thành công Diễn đàn Tương lai ASEAN – một sáng kiến được khu vực và cộng đồng quốc tế hưởng ứng và đánh giá rất cao. Diễn đàn này được xem như một kênh hỗ trợ bổ sung hiệu quả cho các cơ chế chính thức của ASEAN, góp phần xây dựng tầm nhìn dài hạn, đưa ASEAN phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Với những thành tựu của ASEAN trong 30 năm qua và vai trò ngày càng chủ động của Việt Nam trong tiến trình ấy, tôi chỉ muốn nhắn nhủ một điều với các bạn trẻ: Việt Nam và ASEAN là một phần trong nhau, trong ngôi nhà chung Cộng đồng ASEAN. Lợi ích của Việt Nam gắn chặt với ASEAN và lợi ích của ASEAN cũng gắn bó mật thiết với Việt Nam.

Vì vậy, trong thời gian tới, các bạn – những người trẻ đang và sẽ chủ động góp phần xây dựng tương lai của Việt Nam – cũng chính là những người đang góp phần kiến tạo tương lai của cả ASEAN. Hãy làm hết sức mình vì điều đó – vì một Việt Nam phát triển thịnh vượng, vì một khu vực ASEAN hòa bình, ổn định và năng động, vì tương lai chung của tất cả chúng ta.

555win Login: Xin cảm ơn những chia sẻ của Đại sứ!