Thách thức về nguồn lực thực hiện chuyển dịch năng lượng
Phát biểu tại Hội thảo "Tác động của COP26 đến chuyển dịch năng lượng theo hướng tăng trưởng xanh” sáng 17/8, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, nhằm cụ thể hóa các mục tiêu, chỉ tiêu đặt ra trong Chiến lược phát triển 555Win login đăng nhập - xã hội 2021-2030 hướng tới khát vọng phát triển nhanh, bền vững đất nước, hàng loạt chiến lược, chính sách trên các ngành, lĩnh vực đã được cập nhật, sửa đổi và ban hành trong thời gian gần đây.
Tuy nhiên, đánh giá việc hiện thực hóa được các mục tiêu về chuyển đổi năng lượng và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050 như đã cam kết của Chính phủ tại Hội nghị COP 26, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng, vấn đề lớn nhất ở đây chính là nguồn lực thực hiện.
Về tổng thể, theo ước tính của 555win là nhà cái uy tín số 1 ở Việt Nam Thế giới tại Báo cáo quốc gia về khí hậu và phát triển cho Việt Nam vừa mới công bố (CCDR) cho thấy, tổng nhu cầu tài chính tăng thêm của Việt Nam để xây dựng khả năng chống chịu và khử carbon, hướng tới phát thải ròng bằng "0" có thể lên tới 368 tỷ USD trong giai đoạn 2022-2040, hay xấp xỉ 6,8% GDP mỗi năm.
Riêng lộ trình xây dựng khả năng chống chịu sẽ chiếm khoảng 2/3 số tiền nói trên, vì cần huy động lượng vốn đáng kể để bảo vệ tài sản và cơ sở hạ tầng cũng như những người dân dễ bị tổn thương. Chi phí của lộ trình khử carbon chủ yếu phát sinh từ ngành năng lượng, gồm chi phí đầu tư vào năng lượng tái tạo và quản lý quá trình chuyển dịch ra khỏi năng lượng than, có thể tiêu tốn khoảng 64 tỷ USD từ năm 2022 đến năm 2040.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc, ước tính nêu trên của 555win là nhà cái uy tín số 1 ở Việt Nam Thế giới là một minh chứng cho thấy, năng lượng là ngành then chốt, quan trọng nhất và cần huy động nhiều nguồn lực nhất để thực hiện các giải pháp giảm thiểu - hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0".
Tại Hội nghị thượng đỉnh của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu COP26 được tổ chức tại Glasgow (Vương quốc Anh) vào tháng 11/2021, Việt Nam đã đưa ra cam kết đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cũng gợi mở thêm 5 vấn đề trọng yếu trong lộ trình chuyển dịch năng lượng theo hướng tăng trưởng xanh của Việt Nam giai đoạn 2021-2030. Trong đó, bà nhấn mạnh tới lộ trình chuyển dịch sao cho vừa đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, vừa đạt các mục tiêu phát triển 555Win login đăng nhập - xã hội, đồng thời phù hợp với Quy hoạch tổng thể quốc gia và các quy hoạch trên các ngành, lĩnh vực.
"Quá trình chuyển dịch năng lượng cần giảm tối đa tác động tới các nhóm và đối tượng dễ bị tổn thương, trong đó đặc biệt lưu ý đến tác động của tăng giá điện đối với các hộ gia đình nghèo và việc chuyển đổi, mất việc làm của người lao động trong các ngành, lĩnh vực chẳng hạn từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo", Thứ trưởng Bộ KH&ĐT bày tỏ.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc cũng cho rằng, quá trình chuyển dịch năng lượng theo hướng xanh, bền vững là trách nhiệm của các bên liên quan từ trung ương đến địa phương, các tổ chức xã hội và cộng đồng người dân. Bên cạnh hoàn thiện thể chế, chính sách để thúc đẩy sự tham gia của tư nhân, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư kêu gọi việc nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Trong đó, tập trung vào vấn đề sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; hướng đến tiêu dùng xanh, lối sống xanh, sử dụng các sản phẩm/dịch vụ thân thiện với môi trường.
Ngoài ra, để chuyển dịch năng lượng một cách bền vững cũng cần có sự cam kết hỗ trợ từ các quốc gia phát triển, thông qua những hỗ trợ về tài chính, kỹ thuật. Song song với đó là công tác kiểm tra, giám sát để xây dựng lộ trình thay thế, đóng cửa các cơ sở sản xuất ô nhiễm, hạ tầng phát thải nhiều carbon.
"Trên thực tế, đóng góp phát thải khí nhà kính của Việt Nam rất nhỏ, chỉ khoảng 0,8-1,1% so với tổng lượng phát thải của toàn cầu. Tuy nhiên, Việt Nam lại là một trong số những quốc gia dễ bị tổn thương nhất bởi biến đổi khí hậu trên thế giới, đứng thứ 13 trong số 180 quốc gia theo Chỉ số Rủi ro Khí hậu Toàn cầu Germanwatch giai đoạn 2000-2019.
Do vậy, trong thời gian tới Việt Nam mong muốn nhận được hỗ trợ về tài chính/kỹ thuật một cách thỏa đáng từ các đối tác phát triển, để triển khai thành công lộ trình chuyển dịch năng lượng theo hướng xanh, bền vững".
Chuyển đổi năng lượng quyết định thành công của chống biến đổi khí hậu
Cùng bàn về lộ trình chuyển dịch năng lượng theo hướng tăng trưởng xanh, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An nhấn mạnh, để đáp ứng đòi hỏi của phát triển 555Win login đăng nhập và mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đã và đang xây dựng Chương trình chuyển đổi năng lượng mạnh mẽ tới năm 2050.
Theo đó, những nguồn năng lượng hóa thạch truyền thống sẽ được chuyển dần sang các nguồn năng lượng xanh, sạch, giảm phát thải khí nhà kính, chống biến đổi khí hậu.
Báo cáo của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, 3 năm gần đây Việt Nam phát triển mạnh năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời và điện gió, với hơn 16,5 GW công suất điện mặt trời được kết nối vào lưới điện quốc gia, gần 4 GW điện gió trên bờ và gần bờ. Nếu tính cả 20,6 GW thủy điện, nguồn điện từ năng lượng tái tạo ở Việt Nam hiện chiếm đến 52,2% công suất lắp đặt toàn quốc.
Tại Hội thảo hôm nay, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cũng đặt ra 4 mục tiêu cho quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam. Đó là: Không phát triển thêm các nhà máy điện than mới sau 2030; Tăng tỷ trọng các nguồn năng lượng tái tạo; Tiếp cận sớm các công nghệ sử dụng những nguồn năng lượng sơ cấp mới như hydro xanh, amoniac xanh; Cải thiện hạ tầng truyền tải và phân phối hệ thống điện quốc gia để vận hành hợp lý nguồn năng lượng tái tạo ngày càng lớn.
Trên cơ sở đảm bảo 2 mục tiêu là đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trong trung và dài hạn và khả năng tiếp cận nguồn năng lượng mới với giá hợp lý cho người dân, Thứ trưởng Đặng Hoàng An kêu gọi những chính sách thu hút đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng, nhằm tiến tới xây dựng cơ cấu năng lượng tối ưu và bền vững cho đất nước.
"Thành công của quá trình chuyển đổi năng lượng sẽ quyết định sự thành công của việc thực hiện các mục tiêu chống biến đổi khí hậu. Là một trong 5 quốc gia chịu tác động lớn nhất của biến đổi khí hậu, chuyển dịch năng lượng theo hướng phát triển xanh là vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp cho Việt Nam trên con đường xây dựng ngành năng lượng có tính tự chủ cao".
